Tom van der Meer
banner
tomwgvdmeer.bsky.social
Tom van der Meer
@tomwgvdmeer.bsky.social

Hoogleraar Politicologie UvA & AISSR pop quiz fanatic

Politiek Vertrouwen - Kiezers & Kiesstelsels - Burgerschap - Socialisatie

(will tweet mainly in Dutch)
http://tomvandermeer.nl
http://stukroodvlees.nl

Political science 59%
Sociology 15%

Dat NRC heeft gerectificeerd was onvermijdelijk: een misstap die de formatie heeft beïnvloed.

Maar ik vind het ook opmerkelijk dat zelfs in het meest recente stuk van de hoofdredactie nog geen reflectie is gekomen op de diepere redactionele afwegingen.
Hieronder mijn draadje van vorige week.
Ook van de ombudsman een te vergoelijkend stuk. Niet alleen omdat het negeert dat alle onvolkomenheden eenzelfde kant opgaan. Of omdat het onjuiste vergelijkingen herhaalt (privé-communicatie vergelijken met publieke uitlatingen).
Opmerkelijk vind ik hoe NRC al een week diepere vraagstukken negeert.
Nog meer slappe hap. Ditmaal van de ombudsman zelf. www.nrc.nl/nieuws/2025/...
If a drug was having this societal effect it would be banned within a week. Across the world, politicians are - through their inaction - completely abdicating their responsibilities to civil democratic discourse.

Kwantitatief toetsend onderzoek (landenvergelijkend en longitudinaal) toont het belang van onpartijdigheid, evenredigheid, endemische schandalen, verkiezingen, output.
Kwalitatief onderzoek van oa het SCP laat zien dat die aspecten ook op de korte termijn worden genoemd door burgers.

Letterlijk benoemd in het draadje

Dus omdat u uit een bijeenkomst komt met non-EU landen, klopt het empirische onderzoek niet en zit ik in een ivoren toren.
Ik discussieer graag over inhoud, maar niet op basis van dit soort adhominems en nonsequiturs.

Maar wel geïnteresseerd in gedrag.

Ik noem expliciet dat politiek gedrag de wortel is van de vertrouwensdaling. Maar dat gedrag wordt niet ingegeven door de kiesdrempel, noch evident daardoor opgelost.

U komt met een veronderstelling ('een kind kan zien') die niet houdt in empirische toetsing. U geeft geen enkel argument waarom die toetsen onjuist zijn. De onderzoeken gebruiken dezelfde items waarmee de vertrouwensdaling wordt gemeten.
En dan verwijt u mij een ivoren toren? Wat al te gemakkelijk.

Nee, dat vind ik niet. Oplossingen worden al decennia gezocht in institutionele knoppen.

Daarom valt alleen van het derde voorstel van Bovend'Eert een effect te verwachten: versterk de integriteit, versterk de bestrijding van corruptie, versterk de gedragscodes in het parlement.
Dat zijn bovendien maatregelen die tamelijk eenvoudig door te voeren zijn. Als politieke partijen willen.

De daling van vertrouwen is het gevolg van het gedrag van regering en partijen. Zij lieten schandalen doorwoekeren (schaadt integriteit). Zij schoven de aanpak van grote problemen voor zich uit (gebrekkige output). Zij kenmerkten zich door onderling geruzie (gebrekkige vertegenwoordiging).

Het lage vertrouwen in Nederland is niet het gevolg van de instituties. De daling is gericht in tijd (sinds april 2021), object (nationale politiek), en bronnen (politiek gedrag).

Als vertrouwensonderzoeker ken ik geen toetsende studie die de aanbevelingen van Bovend'Eert ondersteunt als manier om het vertrouwen in de politiek te ondersteunen. Wel het omgekeerde.
Juist de gemengdere kiesstelsels die Bovend'Eert aanbeveelt lijken een iets lager niveau van vertrouwen te kennen.

Reposted by Tom Louwerse

Paul Bovend'Eert biedt in NRC drie oplossingen om het vertrouwen in de politiek te herstellen. Twee ervan zijn institutionele aanpassingen: hogere kiesdrempel, aanpassing tweekamerstelsel.
Empirisch onderzoek naar politiek vertrouwen toont echter niet dat de instituties het probleem zijn.
Nieuwe blog: Progressiever in steden en radicaal-rechtser aan de randen https://stukroodvlees.nl/?p=18344
Fifteen Years

xkcd.com/3172/

Democratische normen moeten worden benoemd, bevestigd, en beschermd. En zonodig moeten ze worden teruggewonnen. Democratische erosie wordt pas een glijdende schaal, als burgers, journalisten, talkshows (!), en politici daarin meegaan.
Democratische normen kunnen we herstellen en terugpakken.

De democratie vereist niet alleen stevige instituties, maar ook een democratische cultuur. Democratische erosie begint vaak wanneer democratische normen worden opgerekt: eerst de tegenmachten, dan burgerrechten, totdat uiteindelijk van een gelijk speelveld geen sprake is.

De laatste uithaal komt van een minister.
Nu blinkt het kabinet toch al niet uit in het spreken met één mond (en had Keijzer daar onder Rutte III ook al moeite mee). Maar je zou toch verwachten dat in dit geval premier Schoof haar tot de orde zou roepen. Dat deed hij in week 1 nog wel bij Agema.

De omgang van BBB met onafhankelijke democratische machten heeft bijzonder droevige en schadelijke vormen aangenomen. Steun voor noodrecht dat parlement en rechtspraak opzij schuift. Aanvallen op Raad van State. En inmiddels bij monde van minister Keijzer ook de NOS.

Reposted by Tom van der Meer

Restoring liberalism after illiberalism is no easy task: Leaders face hard choices between acting quickly and effectively while maintaining a commitment to democratic procedure. Worse, their illiberal opponents stand to benefit either way.
Democracy After Illiberalism: A Warning from Poland | Journal of Democracy
Restoring liberalism after illiberalism is no easy task: Leaders face hard choices between acting quickly and effectively while maintaining a commitment to democratic procedure. Worse…
www.journalofdemocracy.org
Come and do a PhD at the #EUI! We are five professors in sociology, within the department of Political and Social Sciences. Social stratification, education, family demography, analytical sociology, experimental sociology, it’s all here!
🚨 Applications Now Open for the EUI PhD Programmes 2026-2027!

📊 Economics |⚖️ Law |📘 History | 🏛 Political and Social Sciences

Join the EUI's 50th PhD cohort!

Apply by 15 January 2026 (14:00 CET) for the academic journey of a lifetime! 👉: eui.eu/phd

#EUIPhD #PhDOpportunity
Eeuwig zonde dat Nederlanders die vrouw hier hebben laten wegpesten door een politieke haatcampagne. Onvergelijkbaar met een privé appje van Wijers.
Kaag over het kleine denken van Nederland en de lage kwaliteit journalistiek én reflectie van NRC. #buitenhof
Cas Mudde spells out what has become largely the consensus among researchers: moving right on immigration will not weaken the far right nor strengthen social democracy. If your reaction is "but in Denmark" please at least familiarize yourself with Danish politics

www.theguardian.com/commentisfre...
The ‘Danish model’ is the darling of centre-left parties like Labour. The problem is, it doesn’t even work in Denmark | Cas Mudde
This week’s local elections are the latest reminder that when social democrats move rightwards, they’re making a mistake, says academic and author Cas Mudde
www.theguardian.com

Dan bestaat nog altijd de mogelijkheid het feit te brengen met de relevante contexten, zoals ik die in mijn draadje beschreef.

Our windmills are doing fine, Will.

Al met al verbaast mij het meest dat NRC een tamelijk dun feitje tot nieuws maakte, zonder de context - institutioneel (rol van de informateur), politiek (beïnvloedingscampagne), of journalistiek (bronnen) - goed neer te zetten.
En daarmee privé en publiek wat al te gemakzuchtig vermengt.

De ombudsman vindt dat NRC de excuses van Wijers na de eerste reeks aantijgen 'terecht' opvatte als een bevestiging van zijn uitspraken. Dat negeert echter dat Wijers tegelijk stelde zijn uitspraken niet te herinneren. Hij nam de aantijgingen dus voor waarheid aan. Vanuit zijn positie begrijpelijk.

Ik werd recent zelf opgevoerd in een door AI-gegenereerd nepkrantje met uitspraken die ik me niet voor kon stellen (en ook echt niet klopten). En dan is er nog een schemerzone van uitspraken die uit een context worden gehaald, of worden uitvergroot. Lastig corrigeren als je geen tekst of beeld hebt.