Lightnews — Scholar-powered news

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

860 followers 480 following 140 posts

Historian. Researching early modern space, gender, water and other things.

Assistant Professor in Early Modern Urban History at the VUB. Brussels based.

Posts in Dutch and English
https://linktr.ee/bobpierik

Posts Replies Media Videos

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Ik schrok deze week behoorlijk toen een student me mailde dat de bronnen die ze voor haar scriptie wilde gebruiken gewoonweg een jaar lang niet beschikbaar waren vanwege werk aan het dak van het gebouw.. De Vlaamse en Belgische regering willen bezuinigen, maar van een kale kip kan je niet plukken...

“De tijd verslindt de steden”, zo dichtte Hippoliet van Peene in 1845 in ‘De Vlaamse leeuw’. Maar langzaamaan verslinden stadsbesturen en de Vlaamse regering de studie van de tijd. Waar zijn de klauwen van de fiere leeuw die zich verzet tegen “onbezonnen vijanden”? Deze keer komt de aanval van binnenuit en wordt die leeuw de tanden getrokken, zodat hij zich niet in dat verleden kan vastbijten. Kunnen we het tij nog keren?

October 19, 2025 at 3:16 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Opinie in De Standaard van Vlaamse collega's: Bezuinigingen bedreigen Geschiedenis in Vlaanderen. Het is niet fraai! Gebouwen vallen uit elkaar, digitalisering verloopt moeizaam en onderzoeksgeld wordt beperkt.
www.standaard.be/opinies/de-f...

Titel: De fiere Vlaamse leeuw wordt niet getemd, hij wordt gewoon weggesaneerd
Het is best ironisch dat net de Vlaamse regering het historisch onderzoek in Vlaanderen op droog zaad zet, schrijven vijf historici. Of wil ze ruimte scheppen voor een eigen interpretatie van het verleden en de invloed van wetenschappelijke kritiek beperken?
Jelle Haemer, Frederik Buylaert, Chanelle Delameillieure, Bart Lambert en Jeroen Puttevils doceren middeleeuwse geschiedenis, respectievelijk aan de KU Leuven, UGent, KU Leuven-KULAK, VUB en UAntwerpen.
16 oktober 2025 om 23:59
Nu de federale en de Vlaamse regering hun besparingsplannen onthullen, valt op hoe de studie van het verleden een belangrijk slachtoffer wordt. Niet alleen is het beleid erop gericht om de traditionele instellingen te dwarsbomen die een speerpunt vormen van historisch onderzoek in Vlaanderen, maar ook ontnemen onze bewindvoerders geïnteresseerden in de Vlaamse taal, cultuur en geschiedenis de middelen om dat onderzoek te voeren.

Zo is de Vlaamse regering van plan om de subsidies voor gevestigde instellingen als de Koninklijke Vlaamse Academie van België sterk in te perken. In 1938 richtten enkele voorvechters van de vernederlandsing van het universitaire landschap een Nederlandstalige pendant op van de Académie royale de Belgique. Die Franstalige instelling verenigde vooraanstaande onderzoekers (onder wie historici) met de bedoeling te excelleren – weliswaar alleen in het Frans, dus. Een coryfee van de Vlaamse beweging, Frans Van Cauwelaert, vond in de oprichting van de Nederlandstalige Academie een middel om “aan een toestand van minderwaardigheden te ontgroeien” met de bedoeling voortaan wetenschappers in het Nederlands te laten excelleren. Dat de Vlaamse regering die instelling zware besparingen opdringt die haar voortbestaan bedreigen, zullen we maar de ironie van de geschiedenis noemen.

Het is tragisch dat andere instellingen in de klappen delen. De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (Kantl), die de studie en de bloei van de Nederlandse taal en literatuur stimuleert, moet ook inbinden.

De Belgische regering doet nauwelijks beter: jarenlange onderfinanciering van het Rijksarchief heeft geleid tot belabberde dienstverlening. De digitalisering van archiefdocumenten over steden als Antwerpen, Brugge en Brussel loopt zware vertraging op en de erbarmelijke toestand van de gebouwen bedreigt de bewaring van het archief (en dus van het verleden dat erin vervat zit).

geval heus niet beter.

Bovendien voelen vooral jongere onderzoekers, die doorgaans in tijdelijke contracten starten, de gevolgen van de besparingen. Pas opgeleide experts in specifieke thema’s van de Vlaamse geschiedenis verdwijnen uit het Rijksarchief en zoeken noodgedwongen andere oorden op, waardoor de expertise verloren gaat.

Als de kruistocht tegen die instellingen en de universiteiten in het algemeen leidt tot minder kansen voor Vlaamse jongeren om onderzoek te voeren en tot minder projecten om de krachten te bundelen, dan schiet de politieke elite zichzelf in de voet. Of gaat het haar erom ruimte te scheppen voor een eigen interpretatie van het verleden, en de invloed van wetenschappelijke kritiek te beperken? Als de regering het onzalige plan uitvoert om jonge onderzoekers van de geesteswetenschappen zwaarder te belasten dan collega’s uit andere disciplines, dan vallen de maskers af.

Schatten van eigen bodem
De dreigende besparingen voor wetenschappelijke instellingen gaan ook niet gepaard met een herverdeling van de middelen voor ‘meer volkse initiatieven’. Heemkundige verenigingen spartelen al jaren om het hoofd boven water te houden. Opeenvolgende ‘hervormingen’ of ‘herverkavelingen in het cultuurlandschap’ (hoe Vlaams kan een eufemisme klinken?) hebben genootschappen van geïnteresseerden in lokale geschiedenis en kunst drooggelegd. Ze kunnen de hoge drukkosten voor heemkundige tijdschriften of de organisatie van activiteiten voor het brede publiek amper bekostigen. De democratische participatie in het onderzoek naar het verleden verdient meer steun van de overheid.

Overigens treft niet alleen de regeringspartijen schuld. Op het lokale niveau schaffen stadsbesturen van andere gezindte musea af, zoals blijkt uit het onfortuinlijke lot van de industriële erfgoedsite Éperon d’Or in Izegem (Frans voor ‘gulden spoor’, ironisch genoeg). In Gent heeft het zelfverklaarde progressieve stadsbestuur de stadsarcheologische dienst boudweg afgeschaft – een zware ondermijning van de studie van de schatten van eigen bodem. Bovendien zijn er medewerkers van het stadsarchief ontslagen of vertrokken, niemand wordt vervangen. Zulk beleid belet de ontsluiting en de valorisatie van uitzonderlijke documenten, zoals de laatmiddeleeuwse schepenregisters. In het buitenland zijn dergelijke reeksen als werelderfgoed erkend. De studie van het verleden heeft een weerloze waarde die moeilijk kan opboksen tegen als noodzakelijke besparingen vermomde beleidskeuzes.

October 19, 2025 at 3:16 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Als je op de nieuwe website klikt op 'Naar de archiefstukken' kom je effectief bij de oude zoekomgeving voor inventarissen. Daarbinnen kun je dan in de detailpagina van een 'Archiefblok' met de optie 'Groep' de inventarisstructuur krijgen.

October 18, 2025 at 7:31 AM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

maar dit is toch wel wat flauwe journalistiek? Het punt in het programma gaat over de vraag of je meten en rapporteren leidend moet maken in beleid, niet alsof er een meetverbod is..

August 19, 2025 at 9:21 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Over Zweden, waar illegaliteit strafbaar is:
www.nrc.nl/nieuws/2025/...

Tekst uit NRC: Natúúrlijk gaan we door met mensen helpen. Natúúrlijk gaan we niemand dood laten vriezen op straat. Want dan zijn we geen mens meer. En als we allemaal blijven helpen hoeven we niets te vrezen. Er is helemaal geen plek in de Nederlandse cellen voor al die leraren en ambtenaren en vrijwilligers en artsen die medemenselijkheid boven de wet stellen."

July 9, 2025 at 10:18 AM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

I've spent a lot of time observing the (historical) streets of Amsterdam but Dolly is steadily catching up with me

July 7, 2025 at 12:29 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Dirck Lourensz, knecht op het Rotterdammer veer van Amsterdam, had geen zin om tabak te delen met een kruier die daarom vroeg. Daarop kreeg hij boos te horen: 'Lick den duijvel syn gatt een reijs'

March 5, 2025 at 2:39 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Bruine Maandag daarentegen...

January 21, 2025 at 7:42 AM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Constantly insulted etc.

A dog with a christmas hat not looking thrilled

December 29, 2024 at 7:53 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Here's a small Catalonia photo dump

View of the Montserrat mountain range in Catalonia in the distance

A cityscape of Barcelona at the end of the 17th century.

Man and dog enjoying the view on a rocky outcrop.

December 21, 2024 at 9:06 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Changed my paper slightly to be a bit more maritime ;) All set for @esshc.bsky.social!

December 3, 2024 at 8:55 AM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

We gaan morgen naar Den Haag om te demonstreren! Dit kabinet wil een miljard bezuinigen op het hoger onderwijs uit een soort misplaatst revanchisme. Wie zie ik nog meer op het Malieveld?
(Dolly heeft een oppas in Den Haag, dus die demonstreert niet mee, maar ze draagt wel het rode vierkantje)

Een hondje (fox terrier) dat een rood vierkantje draagt aan haar halsband.

November 24, 2024 at 1:37 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Gotta say, I hadn't expected this rental holiday home shower to be so.. patriarchal

October 27, 2024 at 1:55 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Call for fellows in #MaritimeHistory: The Prof. J.C.M. Warnsinck Fellowship for recent/almost MA graduates.
www.hetscheepvaartmuseum.com/collection/r...

October 16, 2024 at 4:38 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Do you like water? Do you like maps? My new article has got you covered!

'An assemblage of urban water access: The geography of water marginalization in Amsterdam, 1690-1840'
doi.org/10.1016/j.jh...

October 14, 2024 at 12:26 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Me teaching students: History is a bit more complex than simply a timeline going from 'bad' to 'good' or 'poor' to 'rich'.

The Nobel Prize in Economics 2024:

October 14, 2024 at 11:56 AM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Dat was al wel te zien, want ‘aan het gaan van de gevange Anna Bras’ hadden ze al duidelijk 'kunnen zien dat (...) zij iets onder haar rokken had’ (...) ‘aan het slingeren den buiken van de vlessen tegens hare rokken’ en omdat ze nadat ze in een kelder was geweest ‘dan veel lichtiger ging’ (3/3)

October 11, 2024 at 12:53 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Dat mag niet zomaar zonder bierdrager én het juiste papiertje. Bij brouwerij de Valk wordt ze daarom ‘aangesproken, geapprehendeert en vervolgens gebragt in het Collecteurshuisje’ waar bleek dat 'onder hare Rokken acht vlessen rode wijn in twee sakken welke om haar lijf gebonden waaren’ (2/3)

October 11, 2024 at 12:52 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Het leuke aan weer tijd voor onderzoek hebben is ook dat er weer veel 'bijvangst' is. Roept u maar: Welke getuigenverklaring zal ik morgen delen?

October 10, 2024 at 1:09 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Zandhazen!

October 6, 2024 at 4:07 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

4 ballen voor Eric Storms boek over Nationalisme in NRC.
Vet, zijn cursus hierover was voor mij als tweedejaars student een gigantische eye-opener, waar je leerde hoe je met geschiedenis zogenaamde vanzelfsprekendheden kritisch kan bezien.
www.nrc.nl/nieuws/2024/...

October 5, 2024 at 8:59 AM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

1758, een herberg net buiten de Weesperpoort (Nu zo ongeveer Wibautstraat/HvA):
Wil je net lekker een balletje slaan op de kolfbaan, staat er iemand op de baan te pissen: 'Myn vriend waarom sta je in de baan te wateren daar staat immers een ton daar vlak bij!'

September 26, 2024 at 2:36 PM

Bob Pierik

@bobpi.bsky.social

Dit weekend bij Open Monumentendag Amsterdam: Twee keer de 'Zo veel leven voor de deur' wandeling, speciaal toegespitst op het thema 'De ondergrondse stad'.