Jane Austen, 18 Temmuz 1817’de, henüz 41 yaşındayken, ardında kesin bir tıbbi teşhis bırakmadan hayatını kaybetti. Aradan geçen iki yüzyılı aşkın süreye rağmen, edebiyat tarihinin en sevilen yazarlarından birinin ölümüne neyin sebep olduğu hâlâ tartışılıyor. Bugün elimizde otopsi raporları ya da ayrıntılı doktor kayıtları yok. Ancak Austen’ın mektupları, tanıklıklar ve son dönem eserleri, bu gizemi anlamaya çalışan araştırmacılar için önemli ipuçları sunuyor.

Çin, Batı'nın askeri üstünlüğünün merkezinde yer alan yapay zekâ, akıllı telefonlar ve silahlara güç veren son teknoloji ürünü yarı iletken çipleri üretebilen bir makinenin prototipini geliştirdi. 2025 yılının başlarında tamamlanan ve şu anda test aşamasında olan prototip, neredeyse bir fabrika katının tamamını kaplıyor. Proje hakkında bilgi sahibi iki kişiye göre, prototip, Hollandalı yarı iletken devi ASML'nin aşırı ultraviyole litografi makinelerinin (EUV) tersine mühendisliği yoluyla bir araya getirilen eski mühendislerden oluşan bir ekip tarafından inşa edildi.

2004 yılında Avrupa Birliği'ne katılımın ardından serbest dolaşım hakkı kazanan bir milyondan fazla Polonyalı, İngiltere'ye göç ederek hizmet ve inşaat sektöründeki açıkları doldurmuştu. Şimdi ise İngiltere'deki toplam Polonyalı nüfusu 750 bine düştü ve düşmeye devam edeceği tahmin ediliyor. Polonya'daki ekonomik yükseliş, Polonyalıları terk ettikleri topraklara geri dönmeye teşvik ediyor. Lech Walesa'nın, çökmekte olan komünist rejimi devirerek demokrasi ile refahın yolunu açan tersane grevlerine önderlik ettiği liman kenti Gdansk, yükselen ekonomik refahın ardından Polonya'nın en popüler yerlerinden birine dönüşmüş durumda.

Yeni bir araştırmaya göre, küresel ısınmayla mücadele için mevcut planlar, Avrupa Alplerindeki buzulların sadece yüzde 3'ünün bu yüzyılda yok olmasını önleyebilecek. İsviçre'deki ETH Zürih liderliğindeki bir araştırmaya göre, Orta Avrupa'nın buz alanları Dünya'nın başka herhangi bir yerinden daha hızlı eriyor. Bilim insanları, ülkeler iklim değişikliğini kontrol altına almak için çabalarını artırmadıkları takdirde, dünyadaki buzulların yüzde 79'unun bu yüzyılı atlatamayacağını tespit etti. 

5 Film Anatomy of a Fall Hable Con Ella Weeping Meadow Druk Er is Wieder Da 5 Dizi The Americans The Office Fleabag Succession Ayak İşleri 5 Kitap Kitaplardan Kurtulabileceğinizi Sanmayın / Umberto Eco & Jean Claude Carriere Okumaz Yazmaz / Agota Kristof Doppler / Erlend Loe Postane Günlükleri / Vigdis Hjorth Yalan Dolan / Veronica Raimo 5 Albüm Tarkan – Karma…

Göz kırpmak, göz sağlığı için hayati bir refleks. Çoğumuz bunu dakikada birkaç kez, farkında bile olmadan yapıyoruz ancak yeni bir araştırma, göz kırpma sıklığımızın beynin ne kadar yoğun çalıştığıyla doğrudan bağlantılı olabileceğini ortaya koyuyor. Kanada’da yapılan bir çalışmaya göre, insanlar birini dikkatle dinlerken daha az göz kırpıyor. Özellikle ortamda arka plan gürültüsü varsa, göz kırpma sayısı daha da düşüyor.

Yirmi beş yıl… İnsanın hayatında bir çeyrek asırdır; tarihin büyük akışı içinse göz açıp kapayıncaya denk bir titreşim ama 2000–2025 arası öyle bir dönem oldu ki tek bir insan ömrüne birkaç dijital devrim, birkaç politik kırılma, birkaç kültürel uyanış ve sayısız toplumsal dönüşüm sığdı. İnternetin doğuşundan yapay zekânın hayatımıza yerleşmesine, küresel salgınlardan savaşlara, sinemada yeni anlatı biçimlerinden edebiyatın kimlik politikalarına açılan kapılarına kadar; bu dönem, insanlığın hızla kendini yeniden tanımladığı bir çağ oldu.

1827 yılının mart ayında, fırtınalı bir pazartesi günü, Ludwig van Beethoven uzun süredir mücadele ettiği ağır bir hastalığın ardından yaşamını yitirdi. Aylar boyunca yatağa bağlı kalan besteci; sarılık, karın ve uzuvlarda şişlik ile ciddi solunum güçlüğü yaşıyordu. Beethoven’ın ölümünden sonra kişisel eşyaları incelendiğinde dikkat çekici bir belge bulundu. Besteci, yaklaşık 25 yıl önce kaleme aldığı bu vasiyetinde, yaşadığı sağlık sorunlarının kamuoyuyla paylaşılmasını özellikle talep ediyordu.

İngiltere’de göç karşıtı protestolar, son aylarda dikkat çekici bir dönüşüm yaşıyor. Bu dönüşümün merkezinde ise kendilerine “Pink Ladies” (Pembe Hanımlar) adını veren, çoğunluğu orta yaşlı kadınlardan oluşan yeni bir taban hareketi yer alıyor. Hareketin doğuşu, Londra’nın kuzeydoğusundaki Epping kasabasında yaşanan bir olayın ardından oldu. Sığınmacıların kaldığı Bell Hotel’de konaklayan Etiyopyalı bir erkeğin bir kadın ve 14 yaşındaki bir kız çocuğuna cinsel saldırı suçlamasıyla gözaltına alınması, bölgede büyük öfke yarattı.

Demokrat senatörler, Jeffrey Epstein hakkındaki federal hükümet dosyalarının denetlenmesini ve Trump yönetiminin kamuoyuna açıklanmadan önce herhangi bir dosyaya müdahale edip etmediğinin tespit edilmesini istiyor.  Senato Adalet Komitesi'ndeki Demokratlar Perşembe günü Adalet Bakanlığı'nın geçici müfettiş genel müdürüne bir mektup göndererek , dosyaların Adalet Bakanlığı yetkilileri tarafından nasıl ele alındığını belgeleyen formlara ilişkin bir denetim yaparak "kamu güvenini ve şeffaflığını sağlamada yardım" talebinde bulundular.

Yükselen deniz seviyeleri nedeniyle ülkelerini kaybetme riskiyle karşılaşan Pasifik ada ülkesi Tuvalu'nun ilk sakinleri Avustralya'ya geldi. Tuvalu, iklim değişikliği ve yükselen deniz seviyeleri nedeniyle en çok tehdit altında olan ülkelerden biri olarak kabul ediliyor. Tuvalu'nun 11bin nüfusunun yüzde 80'inden fazlası iklim vizesi için başvuruda bulundu. NASA'daki bilim insanlarına göre, 2050 yılına kadar günlük gelgitler, nüfusun yüzde 60'ına ev sahipliği yapan Funafuti ana atolünün yarısını sular altında bırakacak.

Bilim dünyası, 180 yıldır geçerli olan bir fizik varsayımının aslında eksik olduğunu ortaya koyan çarpıcı bir keşifle sarsıldı. Yeni araştırmaya göre ışık, maddeyle etkileşiminde yalnızca elektrik alanıyla değil, kendi manyetik alanıyla da güçlü bir rol oynuyor. Bu bulgu, ışık ve manyetizma arasındaki ilişkinin temelini yeniden yazabilir. Faraday etkisinin bilinmeyen yüzü Faraday etkisi, ışığın manyetik alan altındaki saydam bir maddeden geçerken polarizasyon yönünün değişmesi şeklinde tanımlanan bir olgu.

İlk yazım için havalı bir başlık oldu. 21. yüzyılla ilgili "Bilgilendirme" mailini aldığımdan beri aldığım notları en sonunda bir araya getirdim ve şimdi sunmaya hazırım. İşte benim Top 5'lerim. 5 Film Eternal Sunshine of the Spotless Mind Phantom Thread Inside Llewyn Davis Anatomy of a Fall Past Lives 5 Dizi Breaking Bad Succession Fleabag Six Feet Under Normal People 5 Kitap…

İngiltere'deki akademisyenler, hükümet ve üniversitelerin İngiliz kampüslerinde Çin devletinin etkisine karşı önlemleri iyileştirmeleri yönünde baskı altında olması nedeniyle, Pekin ile olan mali bağların otosansüre yol açtığı konusunda uyarıda bulundu. İngiliz üniversitelerinde görev yapan Çin asıllı akademisyenler, Çinli öğrencilerin kendilerine yönelik tavırlarıyla ilgili endişelerini dile getirmeye devam ediyor. Son olarak Nottingham Üniversitesi'nde Çin uzmanı olan Andreas Fulda'nın Çin devletini eleştiren araştırmalar nedeniyle çevrimiçi tacizin yanı sıra ölüm tehditlerine de maruz kaldığını söylemesi tartışmaları yeniden alevlendirdi.

Kremlin, Pazar günü ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni ulusal güvenlik stratejisini memnuniyetle karşıladığını açıkladı ve büyük ölçüde Rusya'nın kendi algılarıyla örtüştüğünü söyledi. ABD Ulusal Güvenlik Stratejisi, Trump'ın vizyonunu "esnek gerçekçilik" olarak tanımlayarak, ABD'nin Batı Yarımküre'yi Washington'ın nüfuz alanı ilan eden 19. yüzyıl Monroe Doktrini'ni yeniden canlandırması gerektiğini savundu. Trump'ın imzaladığı stratejide ayrıca Avrupa'nın "medeniyet silinmesi" ile karşı karşıya olduğu, Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi için müzakerelerin ABD'nin "temel" çıkarlarından biri olduğu ve Washington'ın Rusya ile stratejik istikrarı yeniden tesis etmek istediği uyarısı yer aldı.

50. yaşına giren İngiliz oyuncu artık insanların kendisi hakkında ne düşündüğünü umursamıyor. West Sussex'teki evinden bir geceliğine başkente gelen neslinin en parlak ismi Winslet, şimdi 50 yaşında bir A sınıfı bir oyuncu olarak açık sözlü bir röportaja imza attı. Goodbye June ile kamera arkasında ilk kez yer alan ünlü oyuncu, 90'lı yıllarda medyanın kendisine yönelik acımasızlığını hatırlatıyor. Fazla kiloları sebebiyle vücuduyla ilgili yapılan yorumların kendisi için çok zor olduğunu belirtiyor.

Şeker, insanlık tarihinin en etkili maddelerinden biri. Yalnızca bir tatlandırıcı değil; yüzyıllar boyunca ilaç, baharat, statü sembolü, kolonyal ekonomilerin merkezi, sanayi devriminin lokomotifi ve bugün giderek büyüyen sağlık krizlerinin baş aktörü oldu.Bu uzun yolculuk, dünya ticaretinden siyasete kadar birçok alanı şekillendiren derin bir dönüşümün hikâyesidir. Bal çağı: Şekerden önce tatlının kaynağı M.Ö. 10.000 – M.Ö. 8000…

Netflix, Warner Bros Discovery'nin stüdyo ve yayın bölümünün 72 milyar dolara satın büyük bir antitröst tartışmasını beraberinde getirdi. Amerikan Kongresi'ndeki Cumhuriyetçiler, Netflix'in HBO Max ve Warner Bros'un içerik haklarını satın almasıyla ilgili olası antitröst sorununu gündeme getirdi. Ardından Senatör Elizabeth Warren da dahil olmak üzere Demokratlar da tartışmalara katıldı. Warren, "Netflix-Warner Bros ortaklığı, yayın pazarının neredeyse yarısını kontrol eden devasa bir medya devi yaratacak.

1986’daki Çernobil felaketinden sonra bölge uzun yıllar boyunca dünyanın en tehlikeli yerlerinden biri olarak kabul edildi ancak insanlığın felaket diye gördüğü bu alan, şaşırtıcı bir şekilde yeni bir yaşam formunun ortaya çıkışına sahne oldu. Araştırmacılar, reaktörün en karanlık köşelerinde ölümcül radyasyona doğru büyüyen siyah bir mantar keşfetti. Bu mantar, bilim dünyasının radyasyon ve yaşam arasındaki ilişkiye dair bildiği pek çok şeyi yeniden düşündürüyor.

Dünya milyonlarca yıldır kendi içinde sessiz bir dönüşüm yaşıyor. Bu değişim kimi zaman fark edilmeyecek kadar yavaş, kimi zaman ise yeryüzünde çatlaklar ve volkanik patlamalar olarak karşımıza çıkıyor. Bilim insanlarının son araştırmaları, bu büyük dönüşümün bugün Afrika’nın kalbinde çok daha belirgin hale geldiğini gösteriyor. Kıtanın, görünmez bir “jeolojik fermuar” boyunca yavaşça ayrıldığı düşünülüyor. Peki, gezegenimizin derinliklerinde neler oluyor? Afrika gerçekten ikiye mi bölünüyor?

Bilim insanları, insan DNA’sının uzun süredir gözden kaçan bir zayıf noktasını ortaya çıkardı: Mutasyonların en yoğun oluştuğu yeni bir bölge. Bu sıcak nokta, genlerin tam başlangıç çizgisini oluşturan transkripsiyon başlangıç bölgelerinde yer alıyor. DNA’nın her gün yüz binlerce kez açılıp yeniden kapanması, bu bölgeyi zamanla yıpratan bir etki yaratıyor. Ve bu yıpranma, küçük bir hasarın kalıcı bir mutasyona dönüşmesine neden olabiliyor.

1983 yılı… Oyuncak mağazalarında raflar boşalıyor, insanlar birbirini itiyor, polis kalabalığı dağıtmaya çalışıyor, bazı yerlerde yaralananlar bile oluyor. Üstelik tüm bu kargaşanın sebebi bir konsol, bir telefon, bir bilgisayar ya da yeni bir teknoloji değil…Sadece bir bez bebek. Cabbage Patch Kids, 1980’lerin en büyük oyuncak fenomeniydi; öyle ki, Amerika’da neredeyse bir oyuncak isyanınadönüşen sahneler yaşandı. Peki bu sıradan görünümlü bebekler nasıl oldu da milyonları peşinden sürükledi?

Kuantum interneti gerçeğe dönüştürecek en kritik adımlardan biri atıldı. Almanya’daki Stuttgart Üniversitesi tarafından yürütülen çığır açıcı bir deney, iki farklı ışık kaynağından üretilen fotonlar arasında kuantum bilgisinin “teleportasyon” yoluyla aktarıldığını doğruladı. Bu başarı, geleceğin güvenli kuantum iletişim ağlarının kurulabilmesi için uzun zamandır beklenen bir dönüm noktası olarak görülüyor. Kuantum teleportasyonu nedir? Gerçekte ne “ışınlanıyor”? Kuantum fizikçileri “teleportasyon” derken bir parçacığın bir yerden yok olup başka bir yerde ortaya çıkmasından bahsetmiyor.

Dünyanın gözü Orta Doğu’ya ya da Avrupa’daki krizlere çevrilmişken, Pasifik’te sessiz ama son derece tehlikeli bir gerilim hızla büyüyor. Çin ile Japonya arasında son günlerde yaşanan diplomatik kriz, bölgesel dengeleri sarsmakla kalmadı; ekonomi, turizm ve uluslararası güvenlik politikalarını da anında etkiledi. Japonya’da borsa çakıldı, Çinli turistler rezervasyonlarını iptal etti, havayollarında pandemi döneminden beri görülmemiş bir iptal dalgası yaşandı. Bu gerginliğin merkezinde tek bir cümle var:

Konuşmaya kitabın ortasından başlamak gerekiyor. Türk sineması uzun süredir birbirinin aynısı filmleri üretmek dışında pek bir şey yapmıyordu. Pelin Esmer’in “İşe Yarar Bir Şey” ve şimdi “O da Bir Şey mi?” ile Melisa Önel’in “Aniden” filmleri bu zinciri kıran işlerin başından geliyor. İnsanın artık içini bayan, hiçbir anlam içermese de “büyük büyük” anlamlar içeriyormuş gibi yapan, kentteki ya da taşradaki yalnız erkek bireylerin hayata olan sakat bakışlarını önümüze tanımı yapılamayan bir pakete sararak koyan filmler.